Opuchlaki to niewielkie owady, które mogą przysporzyć wielu kłopotów w naszym ogrodzie, stanowiąc poważne zagrożenie dla wielu roślin. Jak wygląda ten szkodnik, co powoduje i co najważniejsze jak go skutecznie zwalczać? Na wszystkie te oraz inne pytania spróbujemy odpowiedzieć w naszym artykule. Opuchlaki stały się groźnym szkodnikiem niemal na całym świecie. W Polsce najpopularniejszy jest opuchlak truskawkowiec ('Otiorhynchus sulcatus'). Ilość gatunków roślin na których żerują opuchlaki sięgnęła wg badań już około 140. Żerują one niemal na wszystkich możliwych rodzajach roślin jak np.: drzewa, krzewy, winorośla czy kwiaty. Pośród konkretnych roślin mogą atakować: cisy, kielichowce, rododendrony, begonie, cyklameny, fuksje, rozchodniki, truskawki oraz wiele innych wieloletnich roślin uprawianych w skrzynkach, szklarniach czy tunelach. Główne uszkodzenia wywoływane przez tego szkodnika wynikają z żerujących na korzeniach roślin larwach. Taka aktywność może prowadzić do osłabienia roślin a w ekstremalnych przypadkach do obumarcia roślin. Mimo że dorosłe osobniki opuchlaków żerują również na liściach to ich działanie nie jest aż tak szkodliwe dla roślin jak larwy - aczkolwiek wpływają one na estetyczny wygląd roślin. Jak wyglądają opuchlaki Dorosłe osobniki opuchlaka osiągają długość około 9-13mm. Są koloru czarnego, co ciekawe: wszystkie są samicami i nie potrafią latać. Owad ten pochodzi z Europy. Samice z końcem czerwca a początkiem lipca składają do 500 jaj w glebie w pobliżu podstawy roślin. Wyklute z czasem larwy kopią w glebie, aby żerować na korzeniach pobliskich rośliny. Larwy są białe, mają około 1,3 cm długości, z brązowymi głowami, są beznogie i mają kształt litery "C". Larwy powodują dużo zniszczeń podczas żerowania zwłaszcza z końcem maja i na początku czerwca, tuż przed przepoczwarczeniem. Poczwarki są mlecznobiałe z widocznymi przydatkami. Opuchlak Żerowanie i szkody wyrządzone przez opuchlaki Opuchlaki żerują przede wszystkim na korzeniach roślin. Ich larwy są szczególnie niebezpieczne, ponieważ odżywiają się tkankami korzeniowymi, co może prowadzić do osłabienia, a nawet obumarcia roślin. Bardziej dojrzałe larwy mogą nawet żerować na większych korzeniach lub korze. Dorosłe osobniki z kolei mogą atakować brzegi liści tworząc charakterystyczne wycięcia w kształcie półksiężyca. Należy dobrze przejrzeć zaatakowane rośliny ponieważ podobne wycięcia mogą powodować również niektóre gatunki gąsienic a nie opuchlaki. Liście rododendronu podgryzione przez opuchlaki Charakterystyczne półksiężycowate nadgryzienia na liściach rododendronu spowodowane opuchlakami Metody zwalczania opuchlaków Opuchlaki, z ich nocnym i podziemnymi trybem życia samych larw stanowią nie lada wyzwanie. Kluczowym aspektem w walce z tymi szkodnikami jest zapobieganie, które obejmuje staranne inspekcje naszych roślin. Jedną z metod walki z tym szkodnikiem jest zmniejszenie wilgotności gleby poprzez unikanie nadmiernego podlewania oraz usuwanie zbędnych warstw ściółki co z kolei może ograniczyć przetrwanie jaj i larw opuchlaka, szczególnie w miesiącach letnich, gdy wilgotność sprzyja ich rozwojowi. Warto wiedzieć, że wrotycz jest naturalnym i ekologicznym sposobem na walkę z opuchlakami w ogrodzie. Wywar z wrotyczu może być stosowany jako naturalny środek zwalczający m.in. opuchlaki (jak również pędraki), który po opryskaniu roślin, tworzy na nich ochronną powłokę zapobiegającą atakom opuchlaków. Wywar z wrotyczu można przygotować samodzielnie, z kolei gotowe ekstrakty z wrotyczu bez problemu można znaleźć na Internecie. Należy uważać ponieważ wrotycz zawiera toksyczny tujon, który może powodować różne dolegliwości. Niestety nie ma na rynku żadnego selektywnego środka owadobójczego na opuchlaki. Z ogólnodostępnych insektycydów skuteczny jest m.in. Mospilan. Środek ten ma postać proszku rozpuszczalnego w wodzie. Jest on skuteczny nie tylko na opuchlaki, ale również na inne szkodniki jak np.: mszyce, wciornastki czy ćma bukszpanowa. Nicienie jako sojusznik w walce z opuchlakami Bardzo ciekawymi i skutecznymi rozwiązaniami w walce z opuchlakami są wszelkie środki oparte o nicienie entomopatogeniczne. Rozwiązania te wykazują dużą skuteczność (środki te zwalczają również inne insekty, nie tylko opuchlaki) a przy okazji są całkowicie naturalne. Sposób zwalczania szkodników jest prosty: rozpylone na roślinie nicienie wnikają do larw owadów następnie je uśmiercając nie szkodząc przy tym roślinom. Przykładowymi produktami opartymi o nicienie są: Larvanem, Etonem, P-Drakol, Nematop i inne. Jak wygląda realna skuteczność produktów opartych o nicienie? Najlepiej będzie w tym miejscu przytoczyć badanie, które zostało przeprowadzone właśnie w tym kierunku1 w Irlandii. W latach 2001-2002 przeprowadzono próby na truskawkach uprawianych w komercyjnych workach uprawowych. Uprawy były zainfekowane larwami opuchlaka. W badaniach tych wykorzystano dwa rodzaje nicieni: Heterorhabditis megidisi oraz Heterorhabditis downesi. Worki uprawowe otrzymały dawki nicieni raz (w maju 2001), dwa razy (maj i październik 2001) lub trzy razy (maj, październik 2001 i maj 2002). Jaki był wynik przeprowadzonych badań i testów? Pojedyncza aplikacja spowodowała śmiertelność larw opuchlaka na poziomie 93% przy użyciu nicieni H. megidis i 51,3% przy użyciu H. downesi, w porównaniu z próbkami kontrolnymi w tym samym terminie. Odpowiednie wartości po podwójnej aplikacji wyniosły 78% i 77%, a po potrójnej aplikacji wyniosły 93,7 i 88,1%. Wyniki tych badań jednoznacznie wykazały, że entomopatogeniczne nicienie są skuteczną i dobrą alternatywą dla chemicznych metod zwalczania opuchlaka. Warto wiedzieć, że: Produkty z nicieniami zwalczają skutecznie opuchlaka tylko gdy temperatura na zewnątrz wynosi minimum 10° C. By aplikacja nicieniami była skuteczna temperatura gleby nie powinna wynosić mniej niż 12° C przed i po aplikacji. Naturalna ochrona tui przed larwami opuchlaków Co ciekawe, w jednym z badań naukowych2 opisano ciekawe zjawisko obronne zachodzące w popularnych w naszych ogrodach tujach, takich jak żywotniki zachodnie ('Thuja occidentalis'). Kiedy larwy opuchlaków rozpoczynają żerowanie na korzeniach, tuje wytwarzają specjalne chemikalia. Substancje te przyciągają entomopatogeniczne nicienie, które z kolei są pasożytami larw (w tym opuchlaków). Nicienie te skutecznie atakują i eliminują larwy, chroniąc system korzeniowy tui przed dalszymi uszkodzeniami. Dzięki temu naturalnemu mechanizmowi obronnemu, tuje mogą efektywnie przeciwdziałać podziemnym zagrożeniom, zachowując zdrowy system korzeniowy. Obejrzyj jak wyglądają nicienie entomopatogeniczne w powiększeniu Źródła i przypisy: Kakouli-Duarte, Thomae. “Biological Control of the Black Vine Weevil, Otiorhynchus Sulcatus (Coleoptera: Curculionidae) with Entomopathogenic Nematodes (Nematoda: Rhabditida).” Annals of Applied Biology, 1997. Van Tol, Rob & Sommen, Anton & Boff, Mari & Bezooijen, Jan & Sabelis, M. & Smits, Peter. (2001). Plants protect their roots by alerting the enemies of grubs. Ecology Letters. 4. 292 - 294. 10.1046/j.1461-0248.2001.00227.x.
