Kamelia (camellia) - uprawa i wymagania

Kamelia (camellia) - uprawa i wymagania

Pochodząca głównie ze wschodniej i południowo-wschodniej Azji roślina z rodziny herbatowatych. Występuje w stanie naturalnym w ok. 300 gatunkach jako drzewko lub krzew, często stanowiąc podszycie lasów. W Polsce uprawiana jest jako doniczkowa roślina ozdobna dla białych, różowych lub czerwonych kwiatów.

Odmiany (gatunki)

Nazwa kamelia jest nazwą rodzajową i odnosi się zbiorczo do tak wielu gatunków, że bez dodatkowego określenia konkretnego trudno jest te rośliny opisywać.

Hodowanym gatunkiem w Polsce jest kamelia japońska, nazywana kamelią ogrodową, a którą w ogrodach spotyka się rzadko i najczęściej uprawia w doniczce lub w szklarniach na kwiat cięty.

W naturze jest wiecznie zielonym krzewem, który może osiągać nawet piętnaście metrów wysokości, uprawiana w doniczkach dorasta do ok. jednego metra. W formie ciętej jako dość drogi komponent dodawana jest najczęściej do wielokwiatowych bukietów. W zależności od odmiany może kwitnąć na biało, różowo lub intensywnie czerwono, a także wielobarwnie.

Inne, bardziej znane gatunki rodzaju kamelia:

  • kamelia olejodajna – drzewo dorastające do 7 metrów wysokości, z dużymi, do 6 cm średnicy białymi kwiatami. Uprawiana w Chinach i Indonezji dla jadalnego oleju otrzymywanego z nasion, a także tam i w innych krajach o łagodnym klimacie jako ogrodowa roślina ozdobna
  • kamelia sazanka, kamelia mała (kamelijka) – gatunek pochodzący z japońskich wysp Kiusiu i Riukiu. Wiecznie zielony krzew dorastający do 5 metrów wysokości. Ma duże (7 cm średnicy) kwiaty w kolorach różowym lub czerwonym i jest uprawiana w krajach o cieplejszym klimacie jako roślina ogrodowa. Można ją rozpinać na ścianach domów albo formować z niej żywopłoty, a z nasion wytwarzać olej. Liście stosowane są jako dodatek do herbaty.

Uprawa kamelii

Kamelia japońska, czyli kamelia ogrodowa jest w polskich warunkach jedną z najbardziej wymagających roślin doniczkowych, gdyż jej uprawa jest bardzo trudna. Na jej piękne kwiaty bowiem (rozmiar w zależności od kultywaru może wynieść od trzech do nawet dziesięciu centymetrów średnicy) można liczyć wyłącznie wówczas, gdy zostaną spełnione wszystkie wymagania uprawowe dla tej rośliny. Jest to de facto jedyna kamelia uprawiana w Polsce, chociaż w ogromnym zróżnicowaniu kultywarów. Hodowcy mogą liczyć na kwiaty białe, różowe, czerwone oraz wielobarwne, a atrakcyjne są również grube i mięsiste, ciemnozielone liście rośliny.

Gleba

Dobrym rozwiązaniem jest sadzenie kamelii w ziemi kwiatowej do paproci, gdyż odczyn kwaśny najbardziej kamelii odpowiada. W wypadku zastosowania ziemi uniwersalnej należy ziemię dodatkowo zakwaszać odpowiednimi nawozami.

Środowisko

W uprawie doniczkowej kamelia musi mieć dostęp do światła, a jednocześnie jest wrażliwa na oparzenia, nie warto więc narażać jej na bezpośrednie i silne promienie słoneczne.

Latem można kamelię wystawiać na balkon oraz wynosić do ogrodu, jesienią należy zwracać uwagę na możliwe przymrozki, gdyż temperatury poniżej -10 stopni Celsjusza roślinę zniszczą. Pamiętać również należy, żeby nie narażać jej na przeciągi, donice nie mogą więc być ustawiane w wąskich przejściach pomiędzy budynkami.

Zimą kamelia wymaga najwięcej troski i również wtedy można liczyć na pojawienie się kwiatów (zazwyczaj jest to luty). Zanim to jednak nastąpi, przed okresem kwitnienia roślina powinna mieć zapewnioną temperaturę zazwyczaj niższą od pokojowej, w granicach 10-15 stopni Celsjusza. Dopiero później może być przenoszona w miejsca codziennej bytności człowieka.

Należy pamiętać o zapewnieniu roślinie odpowiedniej wilgotności. Miejsca przy kaloryferach centralnego ogrzewania są więc najgorsze z możliwych.

Pielęgnacja

Kamelia lubi wodę, trzeba ją więc często podlewać, ale w donicach nie może być zbyt mokro, gdyż grozi to gniciem korzeni. Przynajmniej raz w tygodniu powinno się nad rośliną rozpylać wodę.

W chwili wytwarzania przez roślinę pąków kwiatowych należy część z nich usunąć. Pomaga to w skoncentrowaniu składników odżywczych na kwiatach pozostałych i gwarantuje ich duży rozmiar oraz urodę. Po przekwitnieniu należy kamelię delikatnie przyciąć.

Ciekawostki dotyczące kamelii

  • Do rodzaju kamelia zaliczana jest również herbata chińska, ale nie ma ona znaczenia jako roślina ozdobna. Jest szeroko uprawiana w Azji dla pączków i liści, z których wytwarzany jest jeden z najpopularniejszych napojów świata, czyli herbata.
  • Tytuł powieści Aleksandra Dumasa (syna) Dama kameliowa wywodzi się od upodobania głównej bohaterki właśnie do kwiatów kamelii.