Piękny i zadbany trawnik w letnich miesiącach jak teraz wymaga od nas niemal ciągłej pracy. Poza samą wertykulacją, aeracją, koszeniem, piaskowaniem czy nawożeniem trawnika głównym wyzwaniem z jakim przychodzi nam się mierzyć jest niemal ciągła walka z chwastami, które nie tylko szpecą wygląd trawnika, ale też wypierają zdrową trawę, zabierając jej wodę i składniki odżywcze. Skuteczne usunięcie chwastów wymaga zrozumienia ich rodzajów oraz dobrania odpowiednich metod i narzędzi. Chwastem tak na prawdę można nazwać każdą roślinę, która znajduje się w miejscu, gdzie jej obecność nie jest pożądana. Na przykład: kwiaty, które pojawią się na trawniku, lub trawa rosnąca wśród kwiatów na rabacie kwiatowej mogą być chwastami. Nasiona chwastów można znaleźć niemal w każdym ogrodzie i na każdym trawniku, a ich rozprzestrzenianie się odbywa się na wiele sposobów: przez wiatr, wodę, zwierzęta, prace ogrodnicze, a także przez kupowanie i stosowanie niskiej jakości mieszanek traw. Co więcej, wiele nasion chwastów może pozostać w stanie uśpienia przez wiele lat, czekając, aż znajdą się na powierzchni gleby i otrzymają wystarczającą ilość światła słonecznego oraz wilgoci, co jest niezbędne do ich wykiełkowania i wzrostu. Pamiętaj, że chwasty często atakują trawę, która jest nadmiernie lub niedostatecznie nawadniana, niewłaściwie nawożona, nieprawidłowo koszona lub mocno zagęszczona. Trawniki, które z kolei zostały osłabione są również narażone na chwasty, ponieważ istnieje więcej otwartej przestrzeni do wzrostu chwastów. Wielu problemom z chwastami można zapobiec poprzez odpowiednią i regularną pielęgnację trawnika. Ręczne pielenie chwastów Pielenie ręczne chwastów jest najbardziej ekologiczną i najbezpieczniejszą metodą usuwania chwastów, choć z reguły jest również najbardziej czasochłonną. Ręczne pielenie jest szczególnie skuteczne, gdy chwasty są jeszcze młode i łatwo daje się je wyrwać z ziemi. Najbardziej użytecznymi narzędziami do ręcznego pielenia trawnika z chwastów są m.in. ręczny kultywator, widełki do chwastów oraz specjalne wyrywacze do chwastów (np. marek takich jak Fiskars czy Gardena), które pozwalają na głębokie i dokładne dotarcie do korzeni. Dodatkowo narzędzia te są wygodne w użyciu ponieważ można używać ich w pozycji stojącej. Warto pamiętać, że samo regularne grabienie trawnika czy też proces wertykulacji pozwoli również na częściowe usunięcie chwastów, jak i martwych części trawy. Otwórz galerię Wyrywacz do chwastów marki Fiskars Ogromną zaletą tego typu wyrywaczy jest fakt, że usuwanie chwastów można robić w pozycji stojącej, bez potrzeby schylania się i nadwyrężania kręgosłupa co zwykle ma miejsce przy ręcznym pieleniu trawnika Wyrywacz do chwastów Fiskars Po wbiciu w ziemię i przyciśnięciu nogą ostrza wyrywacza zaciskają się w ziemi co pozwala nam na łatwe, szybkie i skuteczne usunięcie chwastów wraz z całymi korzeniami Ręczne pielenie chwastów najlepiej wykonywać zaraz po opadach deszczu gdyż mocno ułatwia to pracę - chwasty dużo łatwiej wychodzą wtedy z ziemi. Usuwaj chwasty, chwytając je blisko ich nasady, starając się wyrwać jak najwięcej korzeni. W przypadku większych chwastów, które mają rozbudowane korzenie, jak na przykład oset czy mniszek lekarski, warto skorzystać z wideł ogrodowych, wąskiej łopatki czy innego specjalistycznego narzędzia do pielenia. Środki chemiczne na chwasty wieloletnie Aby skutecznie się pozbyć na trawniku chwastów wieloletnich często konieczne jest użycie herbicydów selektywnych, które działają wybiórczo, nie szkodząc trawie, ale niszcząc chwasty. W Polsce dostępne są różne preparaty takie jak Chwastox, Mniszek 360 SL, Target Starane i wiele innych, które po oprysku przenikają przez liście chwastów, trafiają do korzeni i niszczą je od środka. Bardzo istotne jest, by przed zastosowaniem tego typu środków nie kosić trawnika oraz by, po oprysku od razu go nie podlewać. W sytuacji gdy skosimy trawnik wchłanianie się herbicydu do chwastów może mieć dużo niższą skuteczność (większa powierzchnia liści chwastów lepiej wchłania herbicyd). Z kolei podlewając trawnik zaraz po oprysku sprawimy, że herbicyd spłynie. Herbicydy selektywne (czyli te działające na konkretne chwasty) najlepiej jest stosować w okresie intensywnego wzrostu chwastów. Zależenie od produktu całkowite zamieranie chwastów trwa do kilku tygodni. Z najpopularniejszych chwastów wieloletnich, które pojawiają się na naszych trawnikach wymienić można: Mniszek lekarski - pospolity chwast o żółtych kwiatach, znany z silnie rosnących korzeni. Koniczyna biała - choć jest korzystna dla gleby, często niepożądana na trawnikach Koniczyna czerwona Perz właściwy - znany z trudności w usunięciu ze względu na swoje rozłogi Babka lancetowata Kwiat szczawiu Szczawik zajęczy Jaskier rozłogowy Babka zwyczajna Przed zastosowaniem dowolnego herbicydu koniecznie przeczytaj ulotkę i dowiedz się, czy stosujesz herbicyd selektywny czy nieselektywny. Herbicydy selektywne są przeznaczone do zwalczania określonych gatunków chwastów. Herbicydy nieselektywne (np. wszystkie zawierające glifosat) zabiją każdą roślinę, więc stosuj je ostrożnie! Unikaj również stosowania środków chemicznych w wietrzne dni, mogą one przenieść się lub spłynąć na inne okoliczne rośliny. Otwórz galerię Sprinter 350 SL - herbicyd nieselektywny z wygodną miarką Herbicyd marki Target z glifosatem i MCPA. Opakowanie posiada wygodną miarkę do odmierzani. Po delikatnym ścisnięciu butelki odpowiednia ilość cieczy napływa do miarki na górze. Należy być bardzo ostrożnym podczas stosowania tego typu środków, by ciecz podczas oprysku nie przedostała się na inne rośliny i ich liście lub pędy. Nie należy również stosować tego typu środków przed wzejściem chwastów ponieważ działają one nalistnie. Dobrą praktyką jest również nie wchodzenie butami na miejsca opryskane ponieważ stwarza to możliwość do przenoszenia środka na butach do innych miejsc (np. na trawnik). Wysoka temperatura i nasłonecznienie przyspieszają działanie herbicydów. Po zużyciu substancji należy bardzo dokładnie, kilkukrotnie przepłukać opryskiwacz. Osobiście (przezornie) do herbicydów stosuje inny, osobny opryskiwacz niż ten, który stosuje np. do nawożenia roślin. Otwórz galerię Chwasty spryskane herbicydem z glifosatem przed zakładaniem nowego trawnika Chwasty opryskane środkiem z glifosatem po 2 dniach. Widać wyraźne obumieranie i wykrzywianie chwastów. Wysoka temperatura ułatwia wchłanianie się herbicydu i przyspiesza zamieranie chwastów. Przed założeniem całkowicie nowego trawnika na miejscach, które porośnięte są bardzo mocno chwastami (gdzie ręczne pielenie zajęłoby zbyt wiele czasu) warto rozważyć użycie herbicydu z glifosatem, aby skutecznie pozbyć się chwastów. Przykład taki jest na powyższym zdjęciu - po obumarciu chwastów nawieziona zostanie żyzna ziemia pod nowy trawnik. Należy jednak pamiętać, że po użyciu glifosatu należy odczekać odpowiedni czas (zazwyczaj 2-4 tygodnie), zanim wysieje się nasiona lub posadzi nowe rośliny. Używanie glifosatu jest ciągle kwestią sporną i nie ma jednoznacznego stanowiska czy jego stosowanie jest w pełni bezpieczne dla zdrowia i dla środowiska. W końcówce ubiegłego roku Komisja Europejska postanowiła wydłużyć o kolejne 10 lat okres dopuszczenia glifosatu do dalszego użytkowania na terenie Unii Europejskiej (piszemy w tym artykule: Kontrowersyjny herbicyd dalej dostępny w Unii Europejskiej). Decyzja została wtedy podjęta na podstawie analizy aż 16tys. opublikowanych badań, z których z kolei 2tys. uznano za istotne i poddano dalszej ocenie pod kątem ich przydatności, w wyniku czego po sprawdzeniu pełnego tekstu uzyskano około 780 istotnych publikacji. Ostatecznie ocena przeprowadzona przez EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności) dotycząca wpływu glifosatu na zdrowie ludzi, zwierząt i środowiska nie zidentyfikowała krytycznych obszarów budzących obawy, które miałyby uniemożliwić odnowienie zatwierdzenia. Istotne jest jednak, że nowe wytyczne objęły już m.in. zakaz stosowania glifosatu jako środka osuszającego czy też określenie maksymalnych dawek. Chwasty jednoliścienne Jednoliścienne chwasty, takie jak miotła zbożowa, chwastnica jednostronna, owies głuchy, perz właściwy rosną szybko i mogą opanować cały trawnik, jeśli nie zostaną usunięte w porę. Dodatkowo chwasty tego typu są stosunkowo trudne do chemicznego zwalczania ponieważ są podobne do traw, powoduje to, że stosując różnego rodzaju herbicydy możemy jednocześnie zniszczyć cały trawnik. Większość herbicydów na tego rodzaju chwasty są to środki tylko do zastosowań profesjonalnych (np. dla rolników) co powoduje, że nie powinny być one stosowane na zwykłych trawnikach przydomowych. W przypadku tego typu chwastów zazwyczaj najlepszym rozwiązaniem okazuje się ich mechaniczne usuwanie zanim jeszcze zdążą wykształcić nasiona i rozsiać się na kolejne sezony. Praktyka oraz wiele opinii w Internecie pokazuje, że herbicyd "Puma" wykazuje dobrą skuteczność do zwalczania m.in. chwastnicy jednostronnej nie niszcząc przy okazji trawnika. Należy jednak pamiętać, że jest to środek profesjonalny i nie powinien być absolutnie stosowany w przydomowych ogrodach. Stosując go na własną rękę łamie się obowiązujące przepisy prawa. Chwastnica jednostronna Herbicyd selektywny Puma Warto pamiętać, że niskie koszenie trawnika ma również pozytywny wpływ na ograniczanie występowania chwastów, jeśli jest odpowiednio i systematycznie stosowane. Dodatkowo, krótko przycięta trawa lepiej zagęszcza się, co tworzy gęstą darń, utrudniającą chwastom penetrację i rozprzestrzenianie. Mech na trawniku Mech często pojawiają się na trawnikach po zimie oraz na trawnikach o słabej jakości gleby, nadmiernym zacienieniu lub złym drenażu. Walka z mchem zaczyna się od ustalenia przyczyny jego pojawienia się. Warto przeprowadzić wertykulację (mechaniczne nacinanie trawnika), co poprawia jego przewietrzenie i absorpcję składników odżywczych. Jednym z najlepszych i najprostszych sposobów walki z mchem jest zastosowanie siarczanu żelaza na wiosnę, który pomoże zwalczyć mech, jednocześnie wzmacniając trawę. Więcej o usuwaniu mchu z trawników piszemy w artykule: jak pozbyć się mchu z trawnika. Pamiętaj: chwastów, które wytworzyły nasiona nie powinno się wrzucać do kompostownika.
