Są takie rośliny ogrodowe, które mimo swojej skromności potrafią skraść serce niemal każdego miłośnika ogrodnictwa. Jedną z takich roślin jest bez wątpienia jarzmianka większa. Ta bylina to mała perła w ogrodzie, która zachwyca swoim wyjątkowym wyglądem, długim okresem kwitnienia oraz łatwością w uprawie. Dlaczego warto posadzić ją w swoim ogrodzie? Jarzmianka to bylina dorastająca do około 60 cm wysokości. Tworzy zwarte kępy ciemnozielonych, dłoniasto podzielonych liści. Jednak jej największą ozdobą są bez wątpienia kwiaty. Każdy z kwiatów to małe dzieło sztuki: drobne, zebrane w gęste, kopulaste baldachimy, które nadają całości wygląd przypominający niemal poduszeczki na szpilki. Bogactwo odmian jarzmianki powoduje, że kwiaty występują w najróżniejszych odcieniach: od czerwieni, różu aż po biel, co sprawia, że bylina ta staje się barwną ozdobą ogrodu od lata aż do jesieni. Otwórz galerię Różowe kwiaty jarzmianki większej Otwórz galerię Odmiana jarzmianki o białych kwiatach Kwiaty jarzmianki nie tylko cieszą oko, ale bardzo skutecznie przyciągają pożyteczne owady zapylające takie jak: pszczoły, motyle czy trzmiele. To idealna roślina dla wszystkich miłośników dzikiej przyrody, którzy pragną stworzyć w swoim ogrodzie środowisko przyjazne dla wszelkiej maści pożytecznych owadów. Uprawa i pielęgnacja jarzmianki Jarzmianka najlepiej rośnie w półcieniu, w żyznej, wilgotnej glebie bogatej w materię organiczną. Najlepsze stanowisko to takie, gdzie otrzyma kilka godzin porannego słońca, a resztę dnia spędza w delikatnym cieniu. Roślina ta nie toleruje suszy, dlatego ważne jest, aby gleba była stale wilgotna (ale bez przelewania). Regularne podlewanie w okresach suszy oraz przycinanie przekwitłych kwiatów wspomaga długie i obfite kwitnienie. Jarzmiankę najlepiej rozmnażać przez podział kępy (co można zrobić zarówno wiosną jak i jesienią). Roślina sama się wysiewa, ale należy pamiętać, że siewki nie muszą zachować cech rośliny macierzystej (kolejne pokolenia będą się różnić od siebie), więc aby zachować konkretne odmiany w swoim ogrodzie, warto po prostu usuwać przekwitłe kwiaty. Usuwanie przekwitłych kwiatów pomoże również roślinie przedłużyć swoje kwitnienie. Szkodnikami, które mogą atakować jarzmiankę zazwyczaj są mszyce lub ślimaki. W przypadku ich wykrycia warto zastosować popularne i naturalne metody zwalczania jak np.: Sól epsom (na ślimaki) Skorupki jaj i produkty z miedzią przeciwko ślimakom Przeciwko mszycom: olej karanja lub olej neem Czy popularny i znany niemal każdemu miłośnikowi ogrodnictwa sposób z sodą oczyszczoną na mszyce Co do chorób kwiaty jarzmianki mogą być narażone na mączniaka prawdziwego lub plamistość liści. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób usuwaj od razu zakażone części roślin a narzędzia, których używasz do przycinania za każdym razem dezynfekuj wodą utlenioną lub innymi preparatami. Jarzmianka większa to roślina wręcz wszechstronna, doskonale wkomponuje się w każdy typ ogrodu. Świetnie prezentuje się w cienistych rabatach, ogrodach naturalistycznych czy nawet jako roślina towarzysząca dla paproci, host (funkie), żurawek czy traw ozdobnych. Jej delikatne kwiaty dodają lekkości i finezji kompozycjom ogrodowym. Można ją z powodzeniem uprawiać również w pojemnikach, co pozwala na dekorowanie tarasów czy balkonów. Jarzmianka w pełnej krasie Gorąco zachęcam do obejrzenia krótkiego filmu, który ukazuje jarzmiankę w całej swej okazałości eksponując piękno swoich kwiatów. @plant_daddyuk Another cracking perennial Astrantia ‘Sparkling Stars White’ -Fully hardy -Comes badk year after year -Happy in full sun or shade -Slugs/snails arent interested #garden #gardening #gardenideas #gardenadvice #gardenproject #gardentok #gardendesignuk #gardenhelp #gardening101 ♬ 花のうた - Yoshihiro Koseki @lindapgarden Astrantia Venus beautiful summer perennial #gardening #plantsoftiktok #flowersoftiktok #june #bees #insects #gardensoftiktok #urbangardening #gardeninglife #gardensoftiktok #gardeningtips #lovegardening #flowers #astrantia #perennials ♬ original sound - Linda’s Garden ? Historia jarzmianki większej w Białowieskim Parku Narodowym Jako ciekawostkę warto przytoczyć jedno z badań naukowych, które przeprowadzone zostało przez naukowców z Białorusi i opublikowane w 2019 roku1. Badanie to dotyczyło stanu populacji jarzmianki większej (Astrantia major) w Białowieskim Parku Narodowym. Celem badań było zebranie informacji na temat rozmieszczenia oraz dynamiki populacji tego gatunku na terenie parku. Okazało się, że mimo wprowadzenia ochronnych działań, populacja jarzmianki w tym rejonie znajduje się w krytycznym stanie, głównie z powodu nadmiernej liczby dzikich zwierząt kopytnych oraz naturalnych procesów sukcesji, które zmieniają warunki ekologiczne. Zespół badaczy wskazał, że największym zagrożeniem dla jarzmianki większej jest wydeptywanie gleby oraz zjadanie roślin przez dzikie zwierzęta. Aby przeciwdziałać temu problemowi, w 2018 roku przeprowadzono wysiew nasion jarzmianki z Ogrodu Botanicznego Narodowej Akademii Nauk Białorusi. W 2019 roku ogrodzono obszar występowania roślin i usunięto konkurencyjne młode drzewka grabowe. Mimo tych działań badania wykazały, że populacja jarzmianki nadal jest zagrożona. Najlepsze efekty przyniosły reintrodukcje na wybranych obszarach, gdzie odnotowano wysoką przeżywalność roślin. Źródła i przypisy: Kravchuk, Valentina & Kruchonok, Alesia. (2019). The current state of Astrantia major L. in the Belovezhskaya Pushcha National Park.
