Sierpień to moment, w którym nasze warzywa stają się szczególnie podatne na różnego rodzaju choroby. Jedną z najczęstszych chorób tego typu jest mączniak prawdziwy. Istnieje w pełni naturalny, mało znany olej, który zwalcza mączniaka bardzo skutecznie. Olej neem, bo o nim mówię to olej pochodzący z drzewa miodli indyjskiej. To naturalny środek, który osobiście wykorzystuje w swoim ogrodzie z bardzo dobrymi rezultatami. Choć może się wydawać, że jest to mało oczywisty wybór wiele badań naukowych oraz moja praktyka potwierdzają jego skuteczność nie tylko w walce z mączniakiem, ale także innymi ogrodowymi szkodnikami, takimi jak np. mszyce. Zapraszam do lektury tego artykułu gdzie opowiem o tym jak wykorzystać olej neem przeciwko mączniakowi, a na końcu sprawdzimy kilka ciekawych badań naukowych, które badały jego skuteczność w praktyce. Czym jest olej neem? Olej neem ma długą i fascynującą historię. Tłoczony jest z nasion, owoców i innych części miodli indyjskiej, drzewa, które jest znane i cenione na subkontynencie indyjskim od ponad 2000 lat. W starożytnych pismach sanskryckich neem nazywany jest Arishtha, co oznacza „lekarz od chorób”. Roślina ta była wykorzystywana w tradycyjnej medycynie Ajurwedyjskiej do leczenia różnych dolegliwości1. Z naszej ogrodniczej perspektywy jednak nie medyczne wykorzystanie oleju neem jest najważniejsze a jego zastosowanie przeciwko mączniakowi i innym insektom (olej neem jest skuteczny również przeciwko mszycom) Dopiero w 1959 roku świat zachodni zwrócił uwagę na niezwykłe właściwości oleju neem, głównie dzięki niemieckiemu entomologowi Heinrichowi Schmuttererowi. Podczas inwazji szarańczy w Sudanie zauważył on, że drzewa miodli indyjskiej pozostawały nienaruszone, podczas gdy inne rośliny były zniszczone. Ta obserwacja zapoczątkowała badania, które doprowadziły do wyizolowania azadyrachtyny (zaliczana do limonoidów), substancji o silnych właściwościach odstraszających i grzybobójczych. Od tego czasu olej neem zaczął zyskiwać na popularności i stał się naturalnym środkiem w walce z różnymi szkodnikami i chorobami roślin. Otwórz galerię Liście cukinii zaatakowane mączniakiem prawdziwym Otwórz galerię Mączniak prawdziwy na liściach pomidora Jak przygotować oprysk na mączniaka? Mączniak to problem, który wymaga szybkiego działania, ja znalazłam w oleju neem skuteczne i przystępne cenowo rozwiązanie (można go kupić w Internecie już od kilkunastu złotych). Oprysk nalistny przeciwko mączniakowi Jednym z najskuteczniejszych sposobów na zwalczenie mączniaka jest po prostu oprysk nalistny. Do przygotowania potrzebujesz: 1 litr ciepłej wody (woda jednak nie może być zbyt ciepła, by nie poparzyć roślin) 5 ml oleju neem Kilka ml płynnego mydła - płyn do mycia lub płynne mydło pomoże w lepszym wymieszaniu się olejku wraz z wodą. Bez jego dodania wymieszanie oleju z wodą będzie mocno utrudnione. Alternatywnie żeby nie korzystać z chemicznych preparatów można zastosować naturalne mydło kastylijskie, które jest świetnym rozwiązaniem również w ogrodzie. Opcjonalnie: 1 g sody oczyszczonej, która dodatkowo będzie wspierać działanie przeciwgrzybicze Otwórz galerię Składniki do przygotowania oprysku z oleju neem Woda, olej neem i płyn do mycia naczyń - te składniki wykorzystuje do przygotowania oprysku na mączniaka. Co ciekawe tym samym opryskiem i podobnymi proporcjami zwalczysz również mszyce. Wszystkie składniki bardzo dokładnie mieszam w ręcznym rozpylaczu a następnie obficie spryskuję rośliny, starając się pokryć zarówno górne, jak i dolne strony liści. Oprysk warto stosować co 7-14 dni. Olej neem ma specyficzny, intensywny zapach, który może nie odpowiadać wszystkim osobom. Tak przygotowaną mieszankę z oleju neem warto również stosować bezpośrednio na glebę wokół roślin, co pomoże w zwalczaniu grzyba dookoła a przy okazji będzie odstraszać inne szkodniki. Pamiętaj, aby opryski wykonywać wczesnym rankiem lub wieczorem, gdy słońce nie jest już tak intensywne, ponieważ bezpośrednie nasłonecznienie może spowodować poparzenia roślin. Unikaj również opryskiwania w pełnym słońcu, aby nie zaszkodzić roślinom. Nie wrzucaj na kompost zarażonych części roślin - zapobiegniesz tym sposobem rozprzestrzenianiu się choroby w przyszłych sezonach. Badania naukowe potwierdzające skuteczność oleju neem na mączniaka Do dnia dzisiejszego powstało wiele interesujących badań naukowych dotyczących skuteczności oleju neem w zwalczaniu szkodników i chorób roślin. Jednym z takich interesujących badań jest praca "Management of powdery mildew and aphid in organically grown Indian mustard (Brassica juncea L.) through different oils"2 (tłum. "Zwalczanie mączniaka prawdziwego i mszyc w ekologicznej uprawie gorczycy sarepskiej za pomocą różnych olejów"). W badaniu tym naukowcy ocenili skuteczność różnych olejów, w tym oleju neem, w zwalczaniu mączniaka prawdziwego oraz jednego z gatunków mszyc (Lipaphis erysimi) na organicznie uprawianej kapuście sitowatej, zwaną bardziej potocznie gorczycą sarepską (Brassica juncea). Wyniki badania wykazały, że olej neem był najskuteczniejszym środkiem w redukcji nasilenia mączniaka, zmniejszając jego intensywność o 50% oraz ograniczając rozwój zarodników o 66% w porównaniu z grupą kontrolną. Ponadto, aplikacja oleju neem przyczyniła się do zwiększenia wagi 1000 nasion o 16,7% oraz wzrostu plonów o 10,3%. Badanie wykazało również, że olej neem skutecznie redukował populację mszyc o 65,9% po zaledwie dwóch aplikacjach, co było najwyższym wynikiem spośród testowanych olejów. Jeszcze innym potwierdzeniem skuteczności oleju neem przeciwko mączniakowi jest badanie zatytułowane: "Preventative and Curative Effects of Several Plant Derived Agents Against Powdery Mildew Disease of Okra"3 (tłum. "Zapobiegawcze i lecznicze działanie kilku środków pochodzenia roślinnego przeciwko mączniakowi prawdziwemu piżmiana jadalnego"). To z kolei badanie miało na celu ocenę skuteczności różnych środków pochodzenia roślinnego, w tym właśnie oleju neem w zwalczaniu mączniaka prawdziwego na roślinach piżmiana jadalnego (Abelmoschus esculentus). W eksperymentach przeprowadzonych zarówno na liściach odciętych, jak i na roślinach doniczkowych, olej neem okazał się najbardziej skuteczny, osiągając 97,74% skuteczności w zapobieganiu rozwojowi mączniaka. Olej neem zastosowany w stężeniu 1% całkowicie zahamował rozwój patogenu przewyższając jednocześnie inne testowane środki takie jak olej jojoba czy ekstrakt z rdestowca sachalińskiego (Reynoutria sachalinensis). W próbach przeprowadzonych w latach 2010-2011, olej neem ponownie okazał się najbardziej efektywnym środkiem, redukując nasilenie choroby o 29,92% oraz poprawiając wzrost roślin i plon owoców piżmiana jadalnego. Wyniki badania wprost pokazują, że olej neem jest skutecznym, naturalnym środkiem zarówno zapobiegającym, jak i leczącym mączniaka prawdziwego, co czyni go cennym i stosunkowo tanim narzędziem w każdym ogrodzie. Źródła i przypisy: Veitch, Gemma E., Alistair Boyer, and Steven V. Ley. “The Azadirachtin Story.” Angewandte Chemie International Edition 47.49 (2008): 9402–9429. Web. Viradiya, J.S. and Gangwar, G. P. (2022). Management of powdery mildew and aphid in organically grown Indian mustard (Brassica juncea L.) through different oils. Journal of Applied and Natural Science, 14(3), 861 - 867. https://doi.org/10.31018/jans.v14i3.3635 Moharam, Moustafa & AL, Hazim. (2012). Preventative and Curative Effects of Several Plant Derived Agents Against Powdery Mildew Disease of Okra. Notulae Scientia Biologicae. 4. 76-82.
